Δημόσια Ναυτική Εκπαίδευση logo Υπουργείο Ναυτιλίας & Νησιωτικής Πολιτικής

Ελλάδα & Ναυτιλία

Ελλάδα και Ναυτιλία συνδέονται άρρηκτα από τα αρχαία χρόνια. Αρκεί κανείς να σκεφτεί ότι σύμφωνα με ιστορικές αναφορές, το αρχαιότερο ταξίδι για εμπορικούς σκοπούς στην ανοιχτή θάλασσα έγινε πριν 10.000 χρόνια και συγκεκριμένα στο Αιγαίο Πέλαγος, για τη μεταφορά οψιδιανού από τη Μήλο στην Αργολίδα και τις Βόρειες Σποράδες.
Η ακτογραμμή της Ελλάδας αριθμεί σήμερα 16.000 χλμ. ενώ υπάρχουν περισσότερα από 3.000 νησιά πάνω σε πολλά από τα οποία άκμασαν θαυμαστοί πολιτισμοί. Αρχαιολογικά ευρήματα θαυμάζονται από τους επισκέπτες σε μουσεία στην Ελλάδα και άλλες χώρες.

Η ναυτοσύνη των Ελλήνων εξυμνείται από τα αρχαία χρόνια, όπως για παράδειγμα «Μέγα το της Θαλάσσης Κράτος» του Περικλή και «Εκ της Θαλάσσης άπασα ημίν ήρτηται Σωτηρία» του Ξενοφώντα.

Δεν είναι λίγες οι φορές που ιστορικά, η θάλασσα έσωσε πολλές φορές τους Έλληνες από απειλές. Τα πλοία που κατασκεύαζαν εξασφάλιζαν την άμυνα της χώρας και συνέβαλαν όχι μόνο στην ανάπτυξη του εμπορίου με άλλους λαούς, αλλά και στην πολιτισμική εξέλιξη. Η γεωγραφική θέση της Ελλάδας σε συνδυασμό με την έλλειψη πλουτοπαραγωγικών πηγών είναι ακόμη μια αιτία για την οποία οι Έλληνες έχουν στραφεί στη θάλασσα με αποτέλεσμα η ελληνική εμπορική ναυτιλία να βρίσκεται διαχρονικά στις πρώτες θέσεις παγκόσμια και να αποτελεί σημαντικό παράγοντα της εθνικής οικονομίας.

Τις παραμονές της Ελληνικής Επανάστασης 1.800 οικογένειες σε 40 νησιά και παράκτιες πόλεις σε Ιόνιο και Αιγαίο διέθεταν 1.000 μεγάλα ποντοπόρα εμπορικά ιστιοφόρα, το μεγαλύτερο στόλο στη Μεσόγειο που η δραστηριότητα του έφτανε μέχρι και τον Ατλαντικό Ωκεανό.

Κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, η Ελληνική εμπορική ναυτιλία πλήρωσε βαρύ τίμημα σε απώλεια ζωής αλλά και πλοίων τα οποία στη λήξη του ήταν μόνο 157. Το 1947, οι Η.Π.Α. παραχώρησαν σε Έλληνες εφοπλιστές, με την εγγύηση του ελληνικού κράτους, 100 πλοία τύπου “Liberty”, ως αντιστάθμισμα των απωλειών κατά τον πόλεμο.

Σήμερα, υπάρχουν μόνο 3, από τα οποία το ένα βρίσκεται στο λιμάνι του Πειραιά. Με πρωτοβουλία του αείμνηστου Επίτιμου Προέδρου της HELMEPA, Καπετάν Βασίλη Κ. Κωνσταντακόπουλου και άλλων Ελλήνων πλοιοκτητών, το πλοίο ρυμουλκήθηκε στην Ελλάδα αφού διέσχισε τον Ατλαντικό και τη Μεσόγειο. Επισκευασμένο έτσι που θυμίζει το ένδοξο παρελθόν του, είναι από το 2008 πλωτό μουσείο του «Ομίλου των Φίλων του Liberty» και φιλοξενεί ναυτιλιακές εκδηλώσεις.

Ελληνική ποντοπόρος ναυτιλία

Η ποντοπόρος ναυτιλία των Ελλήνων έχει αναδειχθεί ως ένας από τους βασικούς πυλώνες της ελληνικής οικονομίας, που υποστηρίζει διαχρονικά την οικονομική ανάπτυξη. Οι ναυτιλιακές δραστηριότητες υπογραμμίζουν την εθνική παρουσία σε όλα τα μήκη και πλάτη της υφηλίου, ενισχύουν τις σχέσεις της Ελλάδας με άλλες ναυτιλιακές χώρες και ενισχύουν την εδαφική και κοινωνική συνοχή της χώρας μας αλλά και της Ε.Ε. στο σύνολό της.

Ελληνική Ακτοπλοΐα

Περισσότερο από έναν αιώνα ζωής μετρά η Ελληνική Ακτοπλοΐα. Το 1857, ιδρύθηκε η Ελληνική Ατμοπλοΐα στη Σύρο και άρχισαν οι τακτικές γραμμές της ελληνικής ναυτιλίας με πλοία ατμού προς τα νησιά αλλά και προς την ηπειρωτική χώρα τις οποίες ακολούθησαν δέκα ακόμη επιβατικές ακτοπλοϊκές εταιρείες. Το 1907 ιδρύθηκε η Υπερωκεάνιος Ελληνική Ατμοπλοΐα, η οποία συνέδεσε για πρώτη φορά τον Πειραιά με τη Νέα Υόρκη.

Ελληνική Κρουαζιέρα

Η πλούσια ναυτική ιστορία της Ελλάδας δεν θα μπορούσε να αφήσει στο περιθώριο την ελληνική κρουαζιέρα, η ιστορία της οποίας μετρά τουλάχιστον 70 χρόνια ζωής. Όλα ξεκινούν ωστόσο από το 1850 περίπου και το νησί της Κεφαλονιάς όπου ο Τάσος Ποταμιάνος με την εταιρεία «ΗΠΕΙΡΩΤΙΚΗ» ξεκινά να ασχολείται με τη ναυτιλία και την μεταφορά φορτίων από την Braila της Ρουμανίας κατά μήκος του Δούναβη. Έπειτα ο Γιώργος Ποταμιάνος αφού αναλαμβάνει την εταιρεία καταφέρνει μέχρι το 1932 να έχει εισέρθει και στην εμπορική ναυτιλία αλλά και στην ακτοπλοΐα.

Θαλάσσιος Τουρισμός

Ο όρος Θαλάσσιος Τουρισμός εμπεριέχει το σύνολο των τουριστικών δραστηριοτήτων που αναπτύσσονται στο θαλάσσιο χώρο και στις ακτές μιας περιοχής υποδοχής τουριστών, με σκοπό την ψυχαγωγία και την πολιτισμική επικοινωνία. Ο Ελληνικός Θαλάσσιος Τουρισμός είναι ένας σημαντικός πυλώνας της Εθνικής Οικονομίας με συμμετοχή περίπου στο 1,5 % του Α.Ε.Π.
Δημόσια Ναυτική Εκπαίδευση