Δημόσια Ναυτική Εκπαίδευση logo Υπουργείο Ναυτιλίας & Νησιωτικής Πολιτικής

Πλοίαρχος Εμπορικού Ναυτικού

Οι Πλοίαρχοι Εμπορικού Ναυτικού αποτελούν τον ακρογωνιαίο λίθο των ναυτιλιακών επαγγελμάτων. Είναι ο κυβερνήτης του πλοίου και ταυτόχρονα ο αντιπρόσωπος του πλοιοκτήτη στο πλοίο. Είναι ο κύριος υπεύθυνος για την ασφάλεια του πλοίου, του πληρώματος, του φορτίου και των επιβατών.

Χαράζει την πορεία του πλοίου, κατευθύνει και οργανώνει την εργασία όλου του πληρώματος. Φροντίζει για την τήρηση της τάξης, ενδιαφέρεται για την καταλληλότητα και για την αποτελεσματική λειτουργία του πλοίου. Συνεργάζεται με το Μηχανικό και τη ναυτιλιακή εταιρεία.

Οι προϋποθέσεις απόκτησης διπλώματος Πλοιάρχου Α’, Β’, Γ’ τάξης, καθώς και τα δικαιώματα υπηρεσίας τους καθορίζονται από το π.δ. 141/2014 (Α’ 232) «Προϋποθέσεις απόκτησης αποδεικτικών ναυτικής ικανότητας και δικαιώματα υπηρεσίας στα πλοία και άλλες διατάξεις – Αντικατάσταση προεδρικού διατάγματος 243/1998», όπως ισχύει, ως κάτωθι:

Πλοίαρχος Α’ τάξης:

  • Για αποφοίτους Α.Ε.Ν. σύμφωνα με το αρ. 1 του εν λόγω π.δ.:

    Προϋποθέσεις:
    α) Θαλάσσια υπηρεσία 24 μηνών μετά την απόκτηση διπλώματος Πλοιάρχου Β’ τάξης Ε.Ν. με ειδικότητα Πλοιάρχου ή Υποπλοιάρχου από την οποία η μισή τουλάχιστον σε πλοία ολικής χωρητικότητας (ο.χ.) πάνω από 3000 ο.χ..
    β) Δίπλωμα Ακαδημίας Εμπορικού Ναυτικού (ΑΕΝ) Πλοιάρχων ή αντίστοιχης ισότιμης Σχολής εσωτερικού/ εξωτερικού.
    γ) Επιτυχής αποφοίτηση από τους οικείους κύκλους σπουδών του Κέντρου Επιμόρφωσης Στελεχών Εμπορικού Ναυτικού (Κ.Ε.Σ.Ε.Ν.).

    Δικαιώματα υπηρεσίας:
    Διακυβέρνηση πλοίων οποιασδήποτε χωρητικότητας.

  • Για αποφοίτους Επαγγελματικών Λυκείων (ΕΠΑ.Λ.) Τομέα Ναυτιλιακών Επαγγελμάτων ειδικότητας Πλοιάρχων Ε.Ν. ή αντίστοιχης ισότιμης σχολής σύμφωνα με το αρ. 1Α εν λόγω π.δ.:

    Προϋποθέσεις:
    Ανεξάρτητα από τη συνδρομή των ανωτέρω προϋποθέσεων , ειδικώς οι απόφοιτοι Επαγγελματικών Λυκείων (ΕΠΑ.Λ.) Τομέα Ναυτιλιακών Επαγγελμάτων ειδικότητας Πλοιάρχου Ε.Ν. ή αντίστοιχης ισότιμης σχολής, αποκτούν δίπλωμα Πλοιάρχου Α’ τάξης Ε.Ν. υπό τις εξής προϋποθέσεις:
    (α) θαλάσσια υπηρεσία είκοσι τεσσάρων (24) μηνών μετά την απόκτηση διπλώματος Πλοιάρχου Β’ τάξης Ε.Ν. με ειδικότητα Πλοιάρχου ή Υποπλοιάρχου από την οποία η μισή τουλάχιστον σε πλοία ολικής χωρητικότητας (ο.χ.) άνω των 3000 ο.χ., και
    (β) επιτυχής αποφοίτηση από τους οικείους κύκλους σπουδών του Κ.Ε.Σ.Ε.Ν.

    Δικαιώματα υπηρεσίας:
    Διακυβέρνηση πλοίων οποιασδήποτε χωρητικότητας.

Πλοίαρχος Β’ τάξης:

  • Για αποφοίτους Α.Ε.Ν. σύμφωνα με το αρ. 2 του εν λόγω π.δ.:

    Προϋποθέσεις:
    α) Θαλάσσια υπηρεσία 24 μηνών μετά την απόκτηση διπλώματος Πλοιάρχου Γ΄ τάξης Ε.Ν. με ειδικότητα Αξιωματικού καταστρώματος από την οποία η μισή τουλάχιστον σε πλοία πάνω από 2.500 ο.χ.
    β) Επιτυχής αποφοίτηση από τους οικείους κύκλους σπουδών του Κ.Ε.Σ.Ε.Ν.
    γ) Επιτυχής αποφοίτηση από Τμήμα Εκπαίδευσης Ιατρικής Μέριμνας (VI/4-2).
    δ) Δίπλωμα Ακαδημίας Εμπορικού Ναυτικού (ΑΕΝ) Πλοιάρχων ή αντίστοιχης ισότιμης Σχολής εσωτερικού/ εξωτερικού.

    Δικαιώματα υπηρεσίας:
    α) Υποπλοίαρχος πλοίων οποιασδήποτε χωρητικότητας.
    β) Διακυβέρνηση Φ/Γ και Ε/Γ μέχρι 3.000 ο.χ. (εφόσον έχει 12μηνη τουλάχιστον θαλάσσια υπηρεσία με ειδικότητα Υποπλοιάρχου).

  • Για αποφοίτους Επαγγελματικών Λυκείων (ΕΠΑ.Λ.) Τομέα Ναυτιλιακών Επαγγελμάτων ειδικότητας Πλοιάρχων Ε.Ν. ή αντίστοιχης ισότιμης σχολής σύμφωνα με το αρ. 2Α εν λόγω π.δ.:

    Προϋποθέσεις:
    Ανεξάρτητα από τη συνδρομή των ανωτέρω προϋποθέσεων , Ειδικώς οι απόφοιτοι Επαγγελματικών Λυκείων (ΕΠΑ.Λ.) Τομέα Ναυτιλιακών Επαγγελμάτων ειδικότητας Πλοιάρχων Ε.Ν. ή αντίστοιχης ισότιμης σχολής, αποκτούν δίπλωμα Πλοιάρχου Β’ τάξης Ε.Ν. υπό τις παρακάτω προϋποθέσεις:
    α) θαλάσσια υπηρεσία 36 μηνών μετά την απόκτηση διπλώματος Πλοιάρχου Γ’ τάξης Ε.Ν. με ειδικότητα Αξιωματικού καταστρώματος, από την οποία 18 μήνες τουλάχιστον σε πλοία ολικής χωρητικότητας (ο.χ.) άνω των 2500 ο.χ.,
    β) επιτυχής αποφοίτηση από το Ειδικό Τμήμα Εκπαίδευσης Πλοιάρχων Β’ Δημόσιας Σχολής Ε.Ν. διάρκειας δύο (2) εξαμήνων,
    γ) μετά την επιτυχή αποφοίτηση από το ως άνω Ειδικό Τμήμα Εκπαίδευσης Πλοιάρχων Β’ Δημόσιας Σχολής Ε.Ν., επιτυχής αποφοίτηση από τους οικείους κύκλους σπουδών του Κ.Ε.Σ.Ε.Ν. και
    δ) επιτυχής αποφοίτηση από το Τμήμα Ειδικής Εκπαίδευσης Ιατρικής Μέριμνας.

    Δικαιώματα υπηρεσίας:
    α) Υποπλοίαρχος πλοίων οποιασδήποτε χωρητικότητας.
    β) Διακυβέρνηση Φ/Γ και Ε/Γ μέχρι 3.000 ο.χ. (εφόσον έχει 12μηνη τουλάχιστον θαλάσσια υπηρεσία με ειδικότητα Υποπλοιάρχου).

Πλοίαρχος Γ’ τάξης:

Οι προϋποθέσεις και τα δικαιώματα Υπηρεσίας Πλοιάρχου Γ’ τάξης καθορίζονται από το άρθρο 3 του εν λόγω π.δ., ως εξής:

Προϋποθέσεις:
α) Θαλάσσια υπηρεσία καταστρώματος 12 μηνών κατευθυνόμενης εκπαίδευσης σε πλοία πάνω από 1500 ο.χ., και δίπλωμα Ακαδημίας Εμπορικού Ναυτικού (ΑΕΝ) Πλοιάρχων ή αντίστοιχης ισότιμης Σχολής εσωτερικού/ εξωτερικού ή
β) Θαλάσσια υπηρεσία καταστρώματος 24 μηνών, από την οποία 12 μήνες σε πλοία πάνω από 1500 ο.χ. κατευθυνόμενης εκπαίδευσης και η υπόλοιπη σε πλοία πάνω από 500 ο.χ., και απολυτήριο Επαγγελματικού Λυκείου (ΕΠΑ.Λ.) Τομέα Ναυτικού Πλοιάρχων, ή αντίστοιχης ισότιμης σχολής, και επιτυχής αποφοίτηση από το ειδικό τμήμα εκπαίδευσης Πλοιάρχων Γ΄ Δημόσιας Σχολής Ε.Ν. διάρκειας επτά (7) μηνών.
γ) Η κατευθυνόμενη εκπαίδευση σε πλοία, θα πραγματοποιείται υπό την επίβλεψη προσοντούχου αξιωματικού και θα τηρείται από τον υποψήφιο εγχειρίδιο κατευθυνόμενης εκπαίδευσης σε πλοίο (Κ.Ε.Π) το οποίο θα ελέγχεται για την κανονική συμπλήρωσή του από Ακαδημία Εμπορικού Ναυτικού (ΑΕΝ)/ Πλοιάρχων, που θα του χορηγεί σχετική βεβαίωση. Κατά την θαλάσσια υπηρεσία και για χρονικό διάστημα 6 μηνών τουλάχιστον από τη συνολικά απαιτούμενη, ο υποψήφιος θα εκπαιδεύεται στα καθήκοντα τήρησης φυλακής γέφυρας, υπό την επίβλεψη προσοντούχου αξιωματικού που θα αποδεικνύονται με σχετική εγγραφή στο προαναφερόμενο εγχειρίδιο Κ.Ε.Π.
δ) Επιπλέον απαιτούνται πιστοποιητικά εκπαίδευσης από Δημόσιες Σχολές Ε.Ν. στους παρακάτω κύκλους: ΒΑΣΙΚΟΣ – ΣΩΣΤΙΚΑ (εκπαίδευση ταχυπλόων λέμβων διάσωσης μόνον όταν έχουν ανατεθεί σχετικά καθήκοντα) – ΠΡΟΧΩΡΗΜΕΝΗ ΠΥΡΟΣΒΕΣΗ – ΠΡΩΤΕΣ ΒΟΗΘΕΙΕΣ και GMDSS ΓΕΝΙΚΗΣ ΧΡΗΣΗΣ.

Δικαιώματα υπηρεσίας:
α) Ανθυποπλοίαρχος πλοίων οποιασδήποτε χωρητικότητας.
β) Υποπλοίαρχος Φ/Γ και Ε/Γ πλοίων μέχρι 3.000 ο.χ..
γ) Διακυβέρνηση Φ/Γ και Ε/Γ πλοίων μέχρι 500 ο.χ. που εκτελούν παράκτιους πλόες (εφόσον έχει θαλάσσια υπηρεσία 12 μηνών τουλάχιστον, ως αξιωματικός φυλακής γέφυρας).
δ) Διακυβέρνηση Φ/Γ και Ε/Γ πλοίων μέχρι 2.500 και 1.500 ο.χ. αντίστοιχα (εφόσον έχει θαλάσσια υπηρεσία 36 μηνών με ειδικότητα αξιωματικού φυλακής γέφυρας ή 24 μηνών από την οποία 12 μήνες με ειδικότητα αξιωματικού φυλακής γέφυρας και 12 μήνες με ειδικότητα Υποπλοιάρχου).

Οι σπουδαστές ξεκινούν ως πλοίαρχοι Γ’ βαθμού (ανθυποπλοίαρχοι) και στη συνέχεια εξελίσσονται σε Β΄ πλοίαρχοι και τελικά σε Α΄ πλοίαρχοι, σε πλοία του εμπορικού στόλου.

Ο Πλοίαρχος χρειάζεται να διαθέτει συνέπεια, υπευθυνότητα, αίσθημα δικαιοσύνης και να αποπνέει κύρος, εμπιστοσύνη και σεβασμό τόσο στο πλήρωμα, όσο και στους επιβάτες. Ο Πλοίαρχος είναι απαραίτητο να διαθέτει ηγετικές δεξιότητες, προκειμένου να επιτυγχάνει τη διευθέτηση των όποιων προβλημάτων δημιουργούνται και τη διευκόλυνση της συνεργασίας και απόδοσης των μελών του πληρώματος.

Η σταθερή ανάπτυξη του διεθνούς εμπορίου, μεγάλο τμήμα του οποίου διακινείται μέσω θαλάσσης, αυξάνει τη ζήτηση για θαλάσσιες μεταφορές και κατά συνέπεια δημιουργούν θετικές προοπτικές απασχόλησης για τους ναυτικούς και τα εξειδικευμένα ναυτιλιακά στελέχη με ναυτική εμπειρία, ενώ η φοίτηση και αποφοίτηση των σπουδαστών στις Ακαδημίες Εμπορικού Ναυτικού (Α.Ε.Ν.) ακολουθεί ενθαρρυντικούς ρυθμούς.

Πέρα από τη σταδιοδρομία τους ως Πλοίαρχοι στα εμπορικά και επιβατηγά πλοία, είναι σύνηθες οι πλοίαρχοι να απασχολούνται στα γραφεία ναυτιλιακών εταιριών, εφόσον βέβαια συγκεντρώνουν τα κατάλληλα επαγγελματικά προσόντα και τα χαρακτηριστικά προσωπικότητας που ζητούνται από τη σχετική αγορά. Επίσης, ένας μικρότερος αριθμός Πλοιάρχων και αξιωματικών καταστρώματος απασχολούνται ως κυβερνήτες σε σκάφη αναψυχής, ενώ, τέλος, υπάρχουν αρκετά παραδείγματα Πλοιάρχων που προσελήφθησαν και απασχολούνται ως στελέχη επιχειρήσεων εκτός ναυτιλίας.

Ο Πλοίαρχος είναι υπεύθυνος για οτιδήποτε συμβαίνει στο πλοίο που κυβερνά, πράγμα που συνεπάγεται αυξημένες ευθύνες. Οι συνθήκες εργασίας του πλοιάρχου είναι ιδιαίτερες επειδή από τη φύση του το επάγγελμα απαιτεί παραμονή για σχετικά μεγάλα χρονικά διαστήματα μακριά από το οικογενειακό και φιλικό περιβάλλον του.

Στα σύγχρονα πλοία λαμβάνεται πρόνοια ούτως οι συνθήκες διαβίωσης να είναι ιδιαίτερα καλές. Στα ποντοπόρα πλοία τα μέλη του πληρώματος έχουν τις δικές τους καμπίνες, οι οποίες είναι πλήρως εξοπλισμένες με τις απαιτούμενες ανέσεις. Οι κοινόχρηστοι χώροι διαθέτουν αίθουσα ψυχαγωγίας με τηλεόραση, video, ηλεκτρονικά παιχνίδια, γυμναστήρια, κλπ, ενώ τελευταία αναβαθμίζονται και οι συσκευές επικοινωνίας ώστε να παρέχονται στους ναυτικούς όλες οι σύγχρονες επιλογές και ευκολίες για αξιόπιστες, οικονομικές επικοινωνίες που υπάρχουν και στη στεριά, διαθέσιμες και πλήρως λειτουργικές στην διάρκεια του ταξιδιού.

Ανάλογα με τον τύπο του πλοίου ο μισθός έχει και διαφορές. Επίσης ο μισθός έχει διαφορές από εταιρεία σε εταιρεία. Στους παρακάτω μισθούς δεν συμπεριλαμβάνονται τυχόν έξτρα από επισκευές, εμπόλεμες ζώνες κ.τ.λ. Αν αναρωτιέσαι, τι μισθό παίρνουν οι διάφοροι αξιωματικοί σε ένα πλοίο παρακάτω θα βρεις κάποιες από τις πιο σημαντικές βαθμίδες.

Πλοίαρχος

Ο μισθός του Πλοίαρχου είναι περίπου στα 10.000€ έως 11.000€ το μήνα καθαρά. Ο Πλοίαρχος και ο Α’ μηχανικός έχουν μικρή διαφορά στις χρηματικές τους απολαβές. Πολλές φορές αυτή η διαφορά έχει να κάνει κυρίως με κάποια μπόνους που παίρνει ο πλοίαρχος.

Υποπλοίαρχος

Ο μισθός του Υποπλοιάρχου είναι 7.200€ έως 8.200€ το μήνα καθαρά. Και σε αυτή την περίπτωση οι δύο ειδικότητες έχουν πολύ μικρή διαφορά στο μισθό τους.

Ανθυποπλοίαρχος

Ο μισθός του Ανθυποπλοίαρχου είναι περίπου 4.500€ έως 5.300€ το μήνα καθαρά.

Junior Ανθυποπλοίαρχος

Ο μισθός του Junior Ανθυποπλοίαρχου είναι περίπου 2.500€ έως 3.100€ το μήνα καθαρά.

Δόκιμος μηχανής και καταστρώματος

Ο μισθός του Δόκιμου Μηχανής και Καταστρώματος είναι περίπου:
500€ έως 1.200€ (πρωτόμπαρκους)
1.000€ έως 2.000€ (δευτερόμπαρκους)
το μήνα και καθαρά. Είναι ίσως η πιο δημοφιλής ειδικότητα που ακούγεται αυτόν τον καιρό.

Δημόσια Ναυτική Εκπαίδευση